6 lutego (wtorek) na Legionowskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku odbędzie się wykład w ramach Klubu Historyków Rodzin poświęcony badaniom DNA.
W ciągu ostatnich lat dokonał się gigantyczny postęp w badaniach DNA. Nie tylko naukowcy lepiej poznali właściwości łańcucha, lekarze coraz częściej wykorzystują genetykę w diagnostyce medycznej, ale i samo wykonanie badania stało się łatwe i stosunkowo tanie. Niektóre testy kosztują poniżej 200 zł, a nawet można je zrobić niemal za darmo.
Nic więc dziwnego, że co chwila pojawiają się w mediach elektryzujące wiadomości z tej dziedziny. Część z nich świadczy o przełomowych odkryciach, a część wynika z niewiedzy dziennikarzy i poszukiwania sensacji. Badania naukowe nad DNA wpływają nie tylko na medycynę, zwiększając możliwości diagnostyki, rozumienie mechanizmów różnych chorób oraz powstawanie nowych metod leczenia. Naukowcy z odległych od medycyny dziedzin także czerpią korzyści z tych badań. Przykładowo wiedza na temat pochodzenia gatunku ludzkiego, migracji pierwszych plemion dzięki testom tysięcy ludzi znacząco się zwiększyła, a zmiany teorii kilkakrotnie były wręcz rewolucyjne. Powszechność testów ma także wpływ na nasze bezpieczeństwo. Umożliwiły one schwytanie morderców, których wcześniej policja nie potrafiła odnaleźć zwykłymi metodami.
Wykonanie badania genetycznego budzi też obawy – przekazujemy przecież komuś obcemu część bardzo szczególnej wiedzy o sobie. Niektórzy czują przestrach przed dostaniem się informacji o naszym zdrowiu ubezpieczycielowi. Boją się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne wzrośnie, gdy ubezpieczyciel dowie się, że genetycznie jesteśmy bardziej podatni na schorzenia wymagające drogiej terapii. Są też obawy bardziej irracjonalne.
Z drugiej strony, z reklam różnych testów możemy się dowiedzieć, że badanie genetyczne da nam kompletną wiedzę o nas. Dostępne są testy genetyczne talentu i osobowości, dzięki nim odkryjemy swoje mocne strony, dowiemy się jak dbać o swoją cerę, jakie powinniśmy uprawiać sporty, na jakie lekarstwa będziemy reagować lepiej lub gorzej i jaką dietę powinniśmy stosować. Czy obecna wiedza o DNA rzeczywiście pozwala nam na takie kategoryczne stwierdzenia? Można mieć pewne wątpliwości, szczególnie gdy otrzymanych wyników nie skonsultuje się z lekarzem.
Podobnie jest z badaniami DNA do celów genealogicznych. Niektórym wydaje się, że otrzymany wynik badania autosomalnego DNA dokładnie odpowie na pytanie, skąd się pochodzi. Co prawda wyniki tzw. pochodzenia etnicznego są coraz dokładniejsze, nie ograniczają się jak początkowo do kontynentu, ale prawdziwa wiedza leży gdzie indziej. W celu poznania większej liczby swoich przodków należy porównywać swoje geny z genami innych osób. Dzięki temu można poznać trochę lepiej historię swojej rodziny.
Prawdziwe przełomowe rezultaty mogą osiągnąć osoby poszukujące nieznanych dziadków czy pradziadków. Też coraz częściej pojawiają się wzruszające historie na nowo połączonych rodzeństw, które utraciły kontakt podczas wojny, czy odnalezienia rodziny przez osoby, które trafiły do adopcji. Takie osoby mogą nawet liczyć na darmowe testy od firm komercyjnych (np. DNA Quest). Są też inne możliwości darmowego testowania dla zainteresowanych tą tematyką osób.
Z takich badań można wyciągnąć wiele ciekawych informacji o swoich bliskich i dalekich przodkach, ale wymaga to poważnego zainwestowania swojego czasu i poznania dodatkowych narzędzi. Jeszcze dalej w przeszłość można sięgnąć robiąc badanie chromosomu Y, ale związane jest to ze znacznie większymi kosztami i zdobyciem jeszcze większej wiedzy. Na spotkaniach Legionowskiego Klubu Historyków Rodzin (genealogicznym) przy Stowarzyszeniu Nadzieja zajmujemy się także tematyką badań DNA. Temu zagadnieniu poświęcimy także warsztaty komputerowe.
